Η σημασία του παιχνιδιού

Ο Shakespeare υποστήριζε πως το παιχνίδι είναι ο καθρέφτης της ζωής. Για τα παιδιά, όμως, το παιχνίδι είναι κάτι ακόμα περισσότερο. Είναι ως επί το πλείστον ο χώρος όπου διαπραγματεύονται την ίδια τη ζωή. Είναι ο καθρέφτης των συναισθημάτων τους και του τρόπου με τον οποίο βιώνουν την εξωτερική πραγματικότητα. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί αναπτύσσεται σε πολλαπλά επίπεδα. Αναπτύσσεται γνωστικά, κινητικά, ψυχοσυναισθηματικά και κοινωνικά.

Πέρα όμως από τη συμβολή του παιχνιδιού στη διαπαιδαγώγηση και τον αναπτυξιακό του χαρακτήρα, το «παίζειν» λειτουργεί και ως διαδικασία έκφρασης. Αποτελεί έναν συμβολικό χώρο μέσα στον οποίο κάθε παιδί, ειδικά αυτό στην προσχολική ηλικία που δεν έχει ακόμα κατακτήσει πλήρως τη γλωσσική έκφραση, μπορεί να εξωτερθήικεύσει τα συναισματα και να μεταφέρει τις εμπειρίες του ασκώντας έλεγχο πάνω σε αυτές. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αναδομεί την πραγματικότητα, την επεξεργάζεται και την αντιμετωπίζει, ενώ ταυτόχρονα διηγείται στους ενήλικες όσα συμβαίνουν μέσα του, στη μόνη γλώσσα την οποία κατέχει πλήρως, το παιχνίδι.

Όσον αφορά στο παιδί με ΔΕΠ-Υ το παιχνίδι έχει μια επιπλέον σημασία, αφού εκτός των άλλων λειτουργεί αποφορτιστικά ειδικά σε κινητικό επίπεδο. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί μπορεί να εκτονώσει την ενέργειά του και να μειώσει την αισθητηριακή του φόρτιση. Ακόμα, το θεατρικό παιχνίδι μπορεί να βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει τις κοινωνικές του δεξιότητες. Μέσα από τους ρόλους μπορεί να μάθει κοινωνικούς κανόνες και να ενισχύσει τις επικοινωνιακές του δεξιότητες.

Όλα τα παιδιά παγκοσμίως, ακόμα κι αν έχουν διαφορετικά ερεθίσματα και εμπειρίες, κερδίζουν από το παιχνίδι:  μπορούν

• να «κυριαρχούν» πάνω στην πραγματικότητα και τις εμπειρίες που τα αναστατώνουν και
• να εξερευνούν όσα αισθάνονται σ’ ένα «περιβάλλον» το οποίο είναι ολότελα δικό τους.

Μέσα στον συμβολικό χώρο του παιχνιδιού το παιδί επιλύει τις συγκρούσεις, εσωτερικές ή εξωτερικές. Ακόμη περισσότερο, το παιδί  αντιμετωπίζει ή ανακατασκευάζει όσα το φοβίζουν ή το αναστατώνουν νιώθοντας ασφαλές μέσα στο χώρο της φαντασίας του.