Πόλεμος: Tι και πώς μιλάμε στο παιδί, το δεπάκι
Γράφει η Μαριάννα Λαγουμίδη
Ο πόλεμος είναι κατάσταση τραγική αλλά και ρεαλιστική. Δεν μπορούμε τα παιδιά να τα ανατρέφουμε σε γυάλινη σφαίρα και στο ψέμα. Οι σφαίρες, οι σειρήνες, τα αίματα, ο θάνατος, το άγχος κι η θλίψη είναι σκηνές στην ίδια ταινία – αυτή του πολέμου.
Τα παιδιά, μέχρι την ηλικία των 5 έως 6 ετών, μπερδεύουν το πραγματικό γεγονός με το φανταστικό. Στο παραμύθι, ο γίγαντας πατάει σε νάρκη, πεθαίνει και μετά περπατάει και γλεντά. Το ίδιο συμβαίνει στην κοιλιά του λύκου με τα 3 γουρουνάκια. Το ίδιο συμβαίνει και στη θύελλα του παραμυθιού.
Όμως, μεγαλώνοντας τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι η σφαίρα προκαλεί μεγαλύτερο πόνο από τον πόνο που προκάλεσε π.χ. η πέτρα που χτύπησε ένα φιλαράκι τις προάλλες. Βλέποντας σκηνές με το τραυματισμένο αγόρι στην Ουκρανία, τρομάζουν. Ακούγοντας τη βόμβα να πέφτει πάνω σε ένα σχολείο, κλείνουν τα αυτιά τους. Και όσα αγόρια έχουν ζήσει επανειλημμένη απόρριψη λόγω της υπερκινητικότητας και όσα κοριτσάκια έχουν ήδη πληγές από την απομόνωση που ζουν λόγω ΔΕΠ-Υ, Διάσπασης Προσοχής, τότε ο πόλεμος προκαλεί υστερία.
Είναι άραγε ευθύνη των γονιών να μιλήσουν στα παιδιά για τις πολιτικές διαφορές των εμπόλεμων κρατών;
Όλα εξαρτώνται από το επίπεδο ωριμότητας του παιδιού. Οι γονείς μεγαλύτερων παιδιών μπορούν να συμμετάσχουν σε πιο σύνθετες συζητήσεις σχετικά με τους κινδύνους και τους λόγους του πολέμου, χρησιμοποιώντας μαθήματα από την ιστορία. Αλλά όταν πρόκειται για ένα παιδί κάτω των 7 ετών, η συζήτηση απαιτεί λίγο περισσότερη φινέτσα.
«Ο εγκέφαλος εξελίσσεται ταχέως κατά την ανάπτυξη και οδηγεί σε πολύ εντυπωσιακές διαφορές στο πώς τα παιδιά κατανοούν αυτού του είδους τις έννοιες», λέει ο Chris Ivany, M.D., ψυχίατρος παιδιών και εφήβων.Και συνεχίζει: «Δυστυχώς ο πόλεμος είναι μια πραγματικότητα. Η δημιουργική συζήτηση οδηγεί στην αντίληψη «γιατί γίνεται» και σε πιο παραγωγικό διάλογο. Χρειάζεται να μιλήσουμε στο παιδί αλλά με μέτρο!!!
Η δραματοποίηση του πολέμου, με απλό, μικρό μακιγιάζ, μεταφέρει τα νήπια αλλά και όποιον συμμετέχει, στο περιβάλλον του πολέμου και βοηθά στην μερική εξοικείωση. Σημασία έχει να μην χρησιμοποιούνται έντονες, τραγικές εκφράσεις. Σημασία έχει ο τόνος τής φωνής και οι χειρονομίες.
Σε κάθε περίπτωση που υπάρχει δυσκολία στη συνεννόηση με το παιδί, συμβουλευόμαστε τον εξειδικευμένο θεραπευτή, ώστε να καταφέρουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Γενικά, το παιδί κατανοεί την κάθε επιδρομή της κάθε Ρωσίας στην κάθε Ουκρανία, αλλά και τον κάθε πόλεμο, με τη μη λεκτική επικοινωνία, τη δραματοποίηση και το διάλογο με το γονιό, το νονό ή τον εκπαιδευτικό. Στο τέλος, βροντοφωνάζουν όλοι «ΕΙΡΗΝΗ»!