Χρωστικές ουσίες και συντηρητικά των τροφίμων – ποιος ο ρόλος τους στη ΔΕΠ-Υ;
Γράφει ο Δρ. Γιώργος Ευθυμίου*, μοριακός βιολόγος-γενετιστής PhD
Στα τρόφιμα συχνά προστίθονται χημικές ουσίες που είτε τους προσδίδουν χρώμα ή τα συντηρούν αναλλοίωτα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η σύνδεση των χημικών αυτών στα τρόφιμα με την πορεία της ΔΕΠ-Υ στα παιδιά δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη, όμως νέες μελέτες φαίνεται ότι αλλάζουν σιγά σιγά αυτό το σκηνικό. Ο καθηγητής Bernard Weiss από το University of Rochester Medical Center στη Νέα Υόρκη, πιστεύει ότι οι χρωστικές των τροφίμων δρουν αρνητικά στον παιδικό εγκέφαλο επιδεινώνοντας τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ και άλλων διαταραχών που συνδέονται με την συγκέντρωση την αντίληψη και τη συμπεριφορά. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά που λαμβάνουν τροφές χωρίς τεχνητά χρώματα έχουν καλύτερη εξέλιξη της ΔΕΠ-Υ, κάτι που επιβεβαιώνει και ο καθηγητής ψυχιατρικής Joel Nigg από το Oregon Health & Science University1.
Αν και η αντίδραση της βιομηχανίας τροφίμων ήταν στην αρχή αρνητική στα ευρήματα των επιστημόνων, η πίεση από το καταναλωτικό κοινό έπεισε μερικές από αυτές να αποσύρουν χρωστικές ουσίες από τα προιόντα τους. Για παράδειγμα, η Kraft δεσμεύτηκε να αποσύρει μέχρι το 2016 τις κίτρινες χρωστικές Ε110 και Ε102 από τα προϊόντα της1.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε 8 χρωστικές ενώσεις και συντηρητικά τροφίμων που καλό θα είναι να αποφεύγονται, μιας και έχουν βρεθεί να επηρεάζουν άμεσα την εγκεφαλική λειτουργία, τη συμπεριφορά και την υπερκινητικότητα2,3.
Χρωστικές ουσίες
- Sunset yellow/FD&C Yellow #6 – Κωδικός:E110
- Quinoline yellow – Κωδικός:E104
- Carmoisine – Κωδικός:E122
- Allura red or FD&C Red #40 -Κωδικός:E129
- Tartrazine/FD&C Yellow#5 – Κωδικός:E102
- Ponceau 4R -Κωδικός:E124
(όλα σε γλυκίσματα, καραμέλες, δημητριακά, κτλ.)
Συντηρητικά
- Όξινογλουταμινικό νάτριο (MSG) – Κωδικός: Ε621 (σε σούπες, dressing σαλάτας, κτλ.)
- BHA και BHT – Κωδικός: E320 (σε δημητριακά, τσίχλες, πατατάκια, κτλ.)
Κανένα από τα παραπάνω χημικά δεν έχει απαγορευτεί από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Η EFSA όμως έχει θεσπίσει όρια στις συγκεντρώσεις τους μέσα στα τρόφιμα,τα οποία πρέπει να τηρούν πιστά οι βιομηχανίες τροφίμων που τα χρησιμοποιούν4. Σπάνια όμως αναγράφεται στις συσκευασίες, η ποσότητα του χημικού που περιέχει το τρόφιμο ανά γραμμάριο.
Σε γενικές γραμμές, οι γονείς που έχουν παιδιά με ΔΕΠ-Υ θα πρέπει χωρίς πανικό να κοιτούν προσεκτικά τις ταμπέλες στις συσκευασίες των τροφίμων που αγοράζουν και να αποφεύγουν επεξεργασμένα τρόφιμα ή γλυκίσματα με πολλά χρώματα και συντηρητικά. Αυτό θα ήταν καλό να γίνεται με τη βοήθεια ενός γιατρού ή διατροφολόγου, για να μην αποκλειστούν κατά λάθος τροφές με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για το παιδί.
ΠΗΓΕΣ:
- http://www.scientificamerican.com/article/does-artificial-food-coloring-contribute-to-adhd-in-children/
- http://www.onmed.gr/diatrofi/item/321327-prosoxi-afta-einai-ta-pio-epikindyna-syntiritika
- http://childrensmd.org/browse-by-age-group/toddler-pre-school/does-red-food-dye-cause-adhd-or-hyperactivity/
- http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/additives
* Ο Γιώργος Ευθυμίου είναι μοριακός βιολόγος-γενετιστής, διδάσκει στο Πρόγραμμα Διαιτολογίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου (Αθήνα) και παράλληλα εργάζεται ως επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Βιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Surrey (Μεγάλη Βρετανία), είναι κάτοχος μάστερ από το Imperial College του Λονδίνου και διδακτορικού τίτλου από το Πανεπιστήμιο του Surrey. Έχει εργαστεί ως επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Γέηλ (ΗΠΑ), ενώ γράφει τακτικά για επίκαιρα επιστημoνικά θέματα σε εφημερίδες και περιοδικά.