Η σχέση πραγματολογίας και ΔΕΠ-Υ
Τρόποι επικοινωνίας του παιδιού με ΔΕΠ-Υ
Η πραγματολογία είναι ο τομέας της γλωσσολογίας που εξετάζει το τρόπο με τον οποίο χρησιμοποείται η γλώσσα για να επικοινωνήσουμε με τους άλλους ανθρώπους, σε διάφορες κοινωνικές περιστάσεις. Είναι δηλαδή η κοινωνική χρήση της γλώσσας.
Η πραγματολογία περιλαμβάνει τους εξής τομείς:
- Προφορικός λόγος
Επικοινωνιακές προθέσεις ή χρήση του λόγου για διαφορετικό σκοπό. Διαφοροποιούμε το τρόπο που μιλάμε και το λεξιλόγιο, όταν θέλουμε να κάνουμε:
- Ερώτηση: μπορώ να πάρω ένα μπισκότο;
- Προειδοποίηση: πρόσεχε, θα χτυπήσεις
- Χαιρετισμό: γεια!
- Εντολή: φύγε αμέσως
- Υπόσχεση: υπόσχομαι να σου δώσω το βιβλίο
- Διάρθρωση του λόγου – Πλούσιος λόγος
Δεξιότητες συζήτησης: αφορούν τον κατάλληλο τρόπο έναρξης, διατήρησης και τερματισμό της συζήτησης, την εναλλαγή σειράς, τη παραμονή στο θέμα της συζήτησης και τη παροχή επαρκών πληροφοριών.
- Μη λεκτική επικοινωνία
Ο τρόπος που επικοινωνούμε δε περιορίζεται στο λεκτικό επιπέδο, αλλά χρησιμοποιούμε τη γλώσσα του σώματος, τις χειρονομίες και τις εκφράσεις προσώπου, Επίσης, όταν μιλάμε πρέπει να διατηρούμε βλεμματική επαφή με το συνομιλητή και να τηρούμε τη κατάλληλη απόσταση.
- Παράγοντας ¨συνομιλητής΄΄
Ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τη γλώσσα διαφοροποιείται ανάλογα τον ακροατή, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και τις ανάγκες του συνομιλητή. Πιο συγκεκριμένα, διαφορετικά μιλάμε σε ένα οικείο πρόσωπο από ότι σε ένα ξένο, σε ένα μωρό από ένα ενήλικα.
Στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ παρατηρούνται δυσκολίες στις πραγματολογικές τους δεξιότητες,τόσο στη λεκτική όσο και στη μη λεκτική επικοινωνία. Η δυσκολία τους να συγκεντρωθούν και η παρορμητικότητά τους, έχει ως αποτέλεσμα να μη διατηρούν βλεμματική επαφή και κατάλληλη απόσταση με τον συνομιλητή. Επιπλέον, δεν τηρούν την εναλλαγή σειράς κατά τη διάρκεια της συζήτησης, διακόπτουν ή μιλάνε ακατάπαυστα και δεν παραμένουν στο θέμα συζήτησης. Μπορεί να κάνουν ακατάλληλα σχόλια κατά τη διάρκεια μίας συζήτησης και τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να μην διαφοροποιούν το τρόπο που μιλάνε σε ένα ενήλικα πχ δάσκαλο από ένα φίλο τους.
Συνεπώς παρατηρούμε, ότι υπάρχει μεγάλη συσχέτιση μεταξύ των πραγματολογικών δεξιοτήτων και της ΔΕΠ-Υ . Οι δε επιπτώσεις της διαταραχής στη κοινωνική χρήση του λόγου είναι εμφανείς.
Κουδουμνάκη Εύη
2106727015, 6946269293
koudoumnakievi@yahoo.gr