Η ΔΕΠ-Υ και η [συναισθηματική] ρύθμιση συνδέονται
Γράφει ο General Psychiatrist Jeffrey Ditzell, DO
Απόδοση στην ελληνική γραφή από την Ψυχοπαιδαγωγό ΔΕΠ-Υ Μαριάννα Λαγουμίδη
Η συναισθηματική απορρύθμιση είναι ένα συχνό σύμπτωμα στη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, ΔΕΠ-Υ. «Με απλά λόγια, η ΔΕΠ-Υ αφαιρεί το κουμπί παύσης του εγκεφάλου», εξηγεί ο Roberts. Συνυπάρχει δε, με τα βασικά συμπτώματα απροσεξίας, παρορμητικότητας ή/και υπερκινητικότητας.
Η συναισθηματική απορρύθμιση δεν αποτελεί μέρος των διαγνωστικών κριτηρίων για τη ΔΕΠ-Υ, σύμφωνα με το Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5η έκδοση (DSM-5) Trusted Source. Το DSM-5 είναι η αναφορά που χρησιμοποιούν οι διαγνωστικοί επαγγελματίες για να προσδιορίσουν και να ταξινομήσουν καταστάσεις ψυχικής υγείας.
Ωστόσο, οι ερευνητές εκτιμούν ότι περίπου το 95% των παιδιών και το 70% των ενηλίκων με ΔΕΠ-Υ αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη συναισθηματική ρύθμιση, χωρίς να μπορεί να εξηγηθεί αυτή η ένταση.
Τα παιδιά μπορούν επίσης να νιώσουν τον αντίκτυπο. Μια μελέτη του 2016 που περιελάμβανε 61 παιδιά με ΔΕΠ-Υ έδειξε ότι μπορεί να υπάρχει ένα μοτίβο συναισθηματικής απορρύθμισης που συνδέεται ειδικά με τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ.
Ο Billy Roberts, θεραπευτής και ιδρυτής του Focused Mind ADHD Counseling, λέει, «Η ΔΕΠ-Υ και η [συναισθηματική] δυσρύθμιση συνδέονται βαθιά. Αυτό συμβαίνει επειδή η καλωδίωση του εγκεφάλου της ΔΕΠ-Υ κάνει τη συναισθηματική ρύθμιση πρόκληση».
Τι είναι η συναισθηματική απορρύθμιση;
Η συναισθηματική απορρύθμιση εμφανίζεται όταν ένας ενήλικος ή παιδί, δεν είναι σε θέση να ελέγξει τις συναισθηματικές του αντιδράσεις, κάτι που είναι κοινό στη ΔΕΠ-Υ.
«Για πολλούς με ΔΕΠ-Υ, τα διάφορα συναισθήματα είναι σαν βαγόνια τρένου. Δεν είναι ότι το άτομο με τα συναισθήματα της ΔΕΠ-Υ κάνει λάθος. όταν αισθάνονται, το κάνουν τόσο γρήγορα και βαθιά και είναι πιο επιρρεπείς να εκφράσουν έντονα συναισθήματα δημόσια από κάποιον χωρίς ΔΕΠ-Υ».
Αυτή η δημόσια επίδειξη συναισθήματος μπορεί να εντείνει τη δυσλειτουργία που το προκάλεσε εξαρχής.
«Εάν ένα άτομο με ΔΕΠ-Υ εκφράζει ένα συναίσθημα σε λάθος πλαίσιο, μπορεί στη συνέχεια να βιώσει επακόλουθα συναισθήματα ενοχής ή ντροπής», προσθέτει ο Roberts.
Σημάδια συναισθηματικής δυσρύθμισης στη ΔΕΠ-Υ
«Η παρορμητικότητα είναι ένα σύμπτωμα της ΔΕΠ-Υ και η συναισθηματική δυσρύθμιση μπορεί να είναι σύμπτωμα παρορμητικότητας και το αντίστροφο», λέει η Kathy HoganBruen, PhD, ιδρύτρια του District Anxiety Center.
Ενώ σημάδια όπως η παρορμητικότητα τείνουν να είναι προφανή, υπάρχουν άλλα που είναι πιο διακριτικά όπως:
- χαμηλότερη ανθεκτικότητα
- αδυναμία αποκατάστασης συναισθηματικής ισορροπίας
- βαθιά εστίαση στη σύγκρουση
- επίμονο αρνητικό συναίσθημα
Πώς να βελτιώσετε τη συναισθηματική ρύθμιση
«Επισημάνετε τα συναισθήματα. Η βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης ξεκινά με την επίγνωση των συναισθημάτων και την επισήμανση τους» σύμφωνα με τη Μαριάννα Λαγουμίδη, Ψυχοπαιδαγωγό ΔΕΠ-Υ, συγγραφέα. Ο περιορισμός των συναισθημάτων σας και ο μεγαλύτερος έλεγχος τους απαιτεί επισήμανση των συναισθημάτων και συνειδητοποίηση των συναισθημάτων και του τι τα προκάλεσε εξαρχής.
Αυτές οι παρεμβάσεις αναφέρονται σε δραστηριότητες που βασίζονται στην ενσυνειδητότητα που μπορείτε να ασκήσετε στο σπίτι, όπως ο διαλογισμός, καθώς και διάφορα είδη ψυχοθεραπείας που μπορούν να γίνουν σε συνεργασία με έμπειρους επαγγελματίες. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
- διαλεκτική συμπεριφορική θεραπεία
- θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης
«Μια ολιστική προσέγγιση της συναισθηματικής ρύθμισης ξεκινά με υγιεινές ρουτίνες, συμπεριλαμβανομένου του επαρκούς ύπνου, της υγιεινής διατροφής και της τακτικής άσκησης». Δοκιμάστε να κάνετε απογραφή του τρόπου ζωής σας για να αξιολογήσετε τυχόν τομείς βελτίωσης στις συνήθεις ρουτίνες σας.
Δοκιμάστε τη συρρύθμιση μαζί με το παιδί. Ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι γονείς είναι να παραμείνουν ήρεμοι και να ανταποκρίνονται με ήρεμο τρόπο, προωθώντας τη συρρύθμιση. Υπάρχουν αποτελεσματικές στρατηγικές που πρέπει να χρησιμοποιηθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής και στρατηγικέςν επίγνωσης, όπως η βαθιά αναπνοή.
Η παρέμβαση μπορεί επίσης να είναι μια αποτελεσματική προσέγγιση για τη βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης. Τα έντονα συναισθήματα και η ΔΕΠ-Υ συνδέονται στενά σε όλο το ηλικιακό φάσμα.