Προβιοτικά κατά της ΔΕΠ-Υ: τι αποκάλυψε πρόσφατη έρευνα;
Γράφει ο Γιώργος Ευθυμίου*, PhD, Λέκτορας Μικροβιολογίας
Τα τελευταία χρόνια, δεκάδες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα φιλικά μικρόβια του εντέρου μας επηρεάζουν άμεσα τη ψυχική μας υγεία, καθώς και ότι η διατήρηση μίας υγιούς ισορροπίας στους πληθυσμούς αυτών των μικροβίων μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο σε διαταραχές όπως η ΔΕΠ-Υ. Αυτό γίνεται μέσω συγκεκριμένων μικροβιακών ουσιών που παράγονται στο έντερο και μέσω της κυκλοφορίας του αίματος επιδρούν στο νευρικό μας σύστημα.
Βασισμένη στα συμπεράσματα όλων αυτών των ερευνών, μία ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Μαριμπόρ, στη Σλοβενία, δοκίμασε ένα πειραματικό προβιοτικό συμπλήρωμα σε παιδια με ΔΕΠ-Υ για να δει αν οδηγεί σε καλυτέρευση των συμπτωμάτων της διαταραχης. Τα προβιοτικά, είναι καλλιέργιες φιλικών μικροβίων που έχουν θετική επίδραση στην υγεία μας και κυκλοφορούν στο εμπόριο είτε μέσα σε γαλακτοκομικά είδη (π.χ. γιαούρτια), είτε ως κάψουλες ή πόσιμα παρασκευάσματα.
Το προβιοτικό Lactobacillus rhamnosus GG χορηγήθηκε σε 21 παιδιά και εφήβους με ΔΕΠ-Υ, ηλικίας 4-17 ετών, για τρεις μήνες. Μία δεύτερη παρόμοια ομάδα με 12 άτομα δεν πήρε το προβιοτικό. Μετά το τέλος της αγωγής, γονείς και δάσκαλοι των παιδιών τα βοήθησαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια με ψυχομετρικά τεστ, ενώ έγιναν και αιματολογικές μετρήσεις για ουσίες του ανοσοποιητικού συστήματος, τα επίπεδα των οποίων είναι συχνά ανεβασμένα στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά που έλαβαν το Lactobacillus rhamnosus GG είχαν ηπιότερα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ, ήταν πιο ευχαριστημένα από τη καθημερινή ζωή τους και είχαν χαμηλότερα επίπεδα των ουσιών ΙL-6, ΙL-12 και TNF-α στο αίμα, σε σχέση με την ομάδα που δεν έλαβε την αγωγή. Τα απότελέσματα της έρευνας αυτής δημοσιεύτηκαν φέτος στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Psychiatry.
Μία δεύτερη μεγάλη μελέτη, με το όνομα PROBIA, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2022. Εκπονείται από 16 ερευνητικές ομάδες σε Ισπανία, Ολλανδία, Σουηδία και Ουγγαρία. Σε αυτή την έρευνα λαμβάνουν μέρος 180 ενήλικες με ΔΕΠ-Υ, ηλικίας 18-65 ετών. Από αυτούς, οι μισοί θα πάρουν ένα συμπλήρωμα με μίγμα προβιοτικών (Synbiotic 2000 Forte 400 SF) για 10 εβδομάδες, ενώ οι άλλοι μισοί όχι. Στο τέλος της μελέτης, θα συμπληρωθούν πάλι ερωτηματολόγια με σκοπό να βρεθεί αν οι ενήλικες που έλαβαν το προβιοτικό θα παρουσιάσουν θετικές ψυχοπαθολογικές αλλαγές, όπως λιγότερο στρες, καλύτερη ποιότητα ύπνου και πιο ευχάριστη καθημερινή ζωή. Πάλι, θα γίνουν αιματολογικές εξετάσεις και χαρτογράφηση των μικροβιακών πληθυσμών του εντερου.
Σίγουρα οι μελέτες αυτές βρίσκονται ακόμα σε πειραματικό επίπεδο και θα χρειαστούν ακόμα αρκετά χρόνια πριν τέτοιες θεραπείες με προβιοτικά βρεθούν στα ράφια των φαρμακείων, μιας και θα πρέπει πρώτα να επιβεβαιώθει ότι είναι όντως αποτελεσματικές και ασφαλείς. Όμως σίγουρα, τα παραπάνω ευρήματα αποτελούν ένα καλό σημάδι ελπίδας για μία νέα γενιά φυσικών θεραπευτικών μεθόδων, με πιο αξιόπιστη μακροχρόνια δράση και λιγότερες παρενέργειες.
*Ο Δρ. Γιώργος Ευθυμίου είναι λέκτορας μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Hull, στην Αγγλία. Η ερευνητική του ομάδα εργάζεται πάνω στο ρόλο που παίζει το εντερικό μικροβίωμα στην υγεία μας, ενώ αρθρογραφεί τακτικά σε εφημερίδες και έγκυρα ιατρικά sites.
Πηγές:
Kumperscak HG, Gricar A, Ülen I, Micetic-Turk D. A Pilot Randomized Control Trial With the Probiotic Strain Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) in ADHD: Children and Adolescents Report Better Health-Related Quality of Life. Front Psychiatry. 2020 Mar 17;11:181. doi: 10.3389/fpsyt.2020.00181.
Arteaga-Henríquez G, Rosales-Ortiz SK, Arias-Vásquez A, Bitter I, Ginsberg Y, Ibañez-Jimenez P, Kilencz T, Lavebratt C, Matura S, Reif A, Rethelyi J, Richarte V, Rommelse N, Siegl A, Ramos-Quiroga JA. Treating impulsivity with probiotics in adults (PROBIA): study protocol of a multicenter, double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Trials. 2020 Feb 11;21(1):161. doi: 10.1186/s13063-019-4040-x.
