Δυσκολία Ύπνου δηλώνει Δυσκολία Προσοχής, ΔΕΠ-Υ;
Γράφει η Μαριάννα Λαγουμίδη, PgD UCL, ΑΠΘ,ΕΚΠΑ
Πρόεδρος, Ψυχοπαιδαγωγός ΔΕΠ-Υ, Συγγραφέας
Πολλοί και πολλές παρουσιάζουν δυσκολία να κοιμηθούν ή να παραμείνουν κοιμισμένοι για πολλές ώρες. Την υπο-αναγνωρισμένη επίδραση στον ύπνο, της ΔΕΠ-Υ, σχολίασαν οι Alex Mortlock, MA, PgDipCinPsyc & Petra Hoggarth, PhD.PgDipClinPsyc (2007) λέγοντας: «Ως κλινικοί ψυχολόγοι που εργαζόμαστε με ενήλικες και παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητα, ΔΕΠ-Υ, έχουμε εκπλαγεί από το πόσο συχνά συναντάμε δυσκολίες ύπνου στους πελάτες μας – και πόσοι από αυτούς ποτέ δεν μάς το έχουν αποκαλύψει. Πολλοί προσπάθησαν να αναζητήσουν βοήθεια για τα προβλήματα ύπνου και εγρήγορσης, σε λανθασμένο χώρο, με διαγνώσεις ημιτελείς – εφάρμοσαν λάθος είδους στρατηγικές και θεραπεία. Όπως είναι λογικό, αυτοί οι πελάτες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα ύπνου που επηρεάζουν τη συνολική λειτουργία.
Η ΔΕΠ-Υ μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ύπνου ως εγγενές χαρακτηριστικό της διαταραχής. Η ΔΕΠ-Υ και τα προβλήματα ύπνου μπορεί να αλληλεπιδράσουν, με αμοιβαία αιτιολογία και πιθανή εμπλοκή συννοσηρότητας, και μπορεί να μοιράζονται μια κοινή υποκείμενη νευρολογική αιτιολογία.
Άλλοτε οι διαταραχές ύπνου και άλλα σχετικά ζητήματα εμφανίζονται παράλληλα με τη ΔΕΠ-Υ με αποτέλεσμα να διαταράσσεται σοβαρά η ποιότητα ζωής και ο κιρκάδιος ρυθμός. Στην πραγματικότητα η δευτερεύουσα αυτή συνέπεια είναι αρκετά συχνή σε άτομα με ΔΕΠ-Υ, αλλά σπάνια αναγνωρίζεται, συχνά αντιμετωπίζεται ως κακή υγιεινή ύπνου ή άλλη διαταραχή ύπνου.
Σύμφωνα με την American Academy of Sleep Medicine, τα συμπτώματα και τα χαρακτηριστικά της Delay Sleep Phase Syndrome, DSPS, περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- δυσκολία στον ύπνο την επιθυμητή ώρα
- μια σχετικά σταθερή, αν και καθυστερημένη, έναρξη ύπνου κάθε βράδυ
- σχετικά αδιάκοπος ύπνος μόλις ξεκινήσει
- δυσκολία αφύπνισης την επιθυμητή ώρα
- αδυναμία διόρθωσης καθυστερημένων μοτίβων ύπνου-αφύπνισης με τον προγραμματισμό των ωρών ύπνου και αφύπνισης
- συχνή διαπίστωση DSPS στους πελάτες μας, ενήλικες και εφήβους με ΔΕΠ-Υ. Εκπλήσσει γιατί – και πόσοι από αυτούς δεν το έχουν ακούσει ποτέ. Πολλοί προσπάθησαν να αναζητήσουν βοήθεια για τα προβλήματα ύπνου και εγρήγορσης, μόνο για να λάβουν λανθασμένη διάγνωση και να εφαρμόσουν λάθος είδος στρατηγικής και θεραπείας (όπως υπνωτικά χάπια). Όπως είναι λογικό, αυτοί οι πελάτες συνεχίζουν να έχουν δυσκολίες ύπνου.
Η θεραπεία με φως για το DSPS περιλαμβάνει την αύξηση της έκθεσης σε έντονο φως μετά το ξύπνημα και τη μείωση της έκθεσης στο φως όσο το δυνατόν περισσότερο πριν από τον ύπνο – μαζί με τη σταδιακή αλλαγή των ωρών ύπνου-αφύπνισης – για τη ρύθμιση του εσωτερικού ρολογιού.
Στο πλαίσιο αυτής της παρέμβασης, η έκθεση σε έντονο φως θα πρέπει να πραγματοποιείται εντός δύο ωρών μετά το χρόνο ξυπνήματος και για τουλάχιστον 30 λεπτά. Η διαδικασία του ρολογιού έχει απαιτήσεις.
SELF ΤEST ΥΠΝΟΥ
- Συνήθως κοιμάμαι 2-3,5 ώρες πιο αργά από ό,τι θεωρείται φυσιολογικό.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Πολεμώ να κοιμηθώ νωρίτερα έχοντας σκοτάδι, καλή θερμοκρασία και ηρεμία
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Μία φορά αν χάσω τον ύπνο μου, είμαι ικανός να χάσω τον ύπνο μου για το βράδυ αυτό.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Όταν κοιμηθώ αργά, στην ώρα μου, ξυπνάω όσο νωρίς κι αν χρειαστεί, φρέσκος και έτοιμος για δράση.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Ξύπνημα σε “φυσιολογική ώρα” είναι εξαιρετικά δύσκολο για εμένα. Σαν να μην έχει φτιαχτεί το σώμα μου για αυτό.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Όποτε ξυπνάω «φυσιολογική ώρα», αισθάνομαι νυσταγμένος και αδύναμος όλη μέρα.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Είμαι αγχωμένος και κουρασμένος όποτε ξυπνάω «φυσιολογική» ώρα
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
- Το ωράριο του ύπνου μου δημιουργεί προβλήματα στη δουλειά, στο σχολείο και στην κοινωνική μου ζωή.
a.Απόλυτα συμφωνώ
b.Συμφωνώ
c.Κάποιες φορές συμφωνώ
d.Διαφωνώ
Εάν θα θέλατε να λάβετε τα αποτελέσματα του test, παρακαλώ σημειώστε το mail σας και τις απαντήσεις ΕΔΩ.
