Αισθητηριακή ολοκλήρωση και ΔΕΠ-Υ
[:el]Γράφει η Θάλεια Κουτλή, Εργοθεραπεύτρια*.
Η μέθοδος-θεραπεία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (Sensory Integration) είναι ευρέως γνωστή και αποτελεσματική. Επιτυγχάνεται μέσω δραστηριοτήτων/παιχνιδιών που απολαμβάνουν και διασκεδάζουν τα παιδιά (κούνιες, πατίνια, τραμπολίνο, μπάλες, κ.α.).
Σε ένα δομημένο και προστατευμένο περιβάλλον με κατάλληλο εξοπλισμό δίνονται αισθητηριακές πληροφορίες, έτσι ώστε το παιδί να ρυθμιστεί αισθητηριακά. Όταν δεν υπάρχει επαρκής Αισθητηριακή Ολοκλήρωση, η δυσλειτουργία αυτή επηρεάζει τις δεξιότητες που απαιτούνται για την μάθηση, την κίνηση, την συναισθηματική ωριμότητα και κοινωνική συμπεριφορά, την διαχείριση άγχους, το παιχνίδι και κατ’ επέκταση το σχολείο.
Η μέθοδος της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης σε κάποιες περιπτώσεις θεωρείται αναγκαία. Είναι κατάλληλη από τον πρώτο μήνα ζωής του νεογνού και εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπως σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, ΔΕΠ-Υ, δυσπραξία, ειδικές αναπτυξιακές και κινητικές δυσκολίες, διαταραχές ισορροπίας και προσανατολισμού, δυσλειτουργία αμφιτερόπλευρης ολοκλήρωσης και διαδοχής, κ.α.
Ο εργοθεραπευτής αξιολογεί σε νευρολογικό επίπεδο για τυχόν δυσκολίες αισθητηριακής ρύθμισης . Η θεραπεία:
- είναι εξατομικευμένη ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε παιδιού
- βασίζεται στην αξιολόγηση
- είναι διασκεδαστική και
- το παιδί νομίζει ότι απλά παίζει ενώ ο εργοθεραπευτής διαχειρίζεται τις δυσκολίες τού παιδιού βασισμόνος στις δυνατότητες και όχι στις αδυναμίες του.
Οι θεραπευτικές τεχνικές επιφέρουν βελτίωση στην πρόσληψη και επεξεργασία των ερεθισμάτων από το περιβάλλον και το σώμα, με αποτέλεσμα την σημαντική αλλαγή όλης της ανάπτυξης, της προσαρμογης και της επικοινωνίας του παιδιού.
Πολλά παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν επίσης Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης. Αυτό σημαίνει αναποτελεσματική επεξεργασία των πληροφοριών, που λαμβάνονται μέσω των αισθήσεων. Συγκεκριμένα τα άτομα με ΔΕΠ-Υ δυσκολεύονται να επεξεργαστούν τα ταχέως μεταβαλλόμενα περιβαλλοντικά ερεθίσματα με αποτέλεσμα το νευρικό τους σύστημα να παρουσιάζει υπερ ή υπό ευαισθησία.
Πολλά παιδιά με ΔΕΠ-Υ πάσχουν επίσης από την διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Αυτό σημαίνει ότι δυσκολεύονται να εστιάσουν την προσοχή τους και να τη διατηρήσουν. Είτε λοιπόν αποσύρονται, είτε αναζητούν αισθητηριακά ερεθίσματα όπως η κίνηση, ο ήχος, το φως και η αφή. Ένα τυπικό νευρικό σύστημα, επεξεργάζεται και προσαρμόζεται στους αισθητηριακά ερεθίσματα του περιβάλλοντος καθημερινά. Αλλά τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ δεν μπορούν να ρυθμίσουν το εσωτερικό τους σύστημα και μπορεί να αποσπαστούν και να ενοχληθούν από έναν ήχο ή μια μετακίνηση στην τάξη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να δώσουν προσοχή στο μάθημά τους. Αυτό μεταφράζεται σε ενοχλητικές συμπεριφορές στο σχολείο και το σπίτι και από μία μεγάλη δυσκολία να δώσουν προσοχή και να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά αυτά έχουν προβλήματα με τη μάθηση, την ανάπτυξη και τη συμπεριφορά.
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η ορθή και έγκαιρη διαχείριση των διαταραχών στην αισθητηριακή ρύθμιση θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για την εσωτερική οργάνωση της συμπεριφοράς των παιδιών με ΔΕΠ-Υ.
—
*Η Θάλεια Κουτλή είναι Εργοθεραπεύτρια, αριστούχος του τμήματος Εργοθεραπειας Αθήνας και Ψυχολόγος, αριστούχος του τμήματος Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύτηκε στο τετραετές πρόγραμμα στη Συστημική Ψυχοθεραπεία- θεραπεία ζεύγους και οικογένειας. Δουλεύει σε κέντρα αποκατάστασης παιδιών και σε σχολεία από το 2004 έως και σήμερα. Έχει ειδικευτεί στις μεθόδους: Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Sensory Integration), Teach, ABA- Πρώιμη εντατική παρέμβαση σε παιδιά με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, στην αξιολόγηση και παρέμβαση Μαθησιακων Δυσκολιών- Δυσλεξίας και είναι εξωτερικός συνεργάτης του Α τεστ- έλεγχος σχολικής ετοιμότητας. Eίναι επιστημονικά υπεύθυνη του κέντρου ειδικών θεραπειών “Παιδίον Πράξις” στον Βύρωνα (Καραολή Δημητρίου 26).
[:]