Σεμινάριο στο 6ο Δημοτικό 28.3.2021: Πόλεμος ή ειρήνη σε σπίτι & σχολείο;

Την Κυριακή 28/3/2021 πραγματοποιήθηκε ένα άκρως επιτυχημένο, διαδικτυακό σεμινάριο από το i-paidi.gr μετά από αίτημα της διευθύντριας του 6ου Δημοτικού σχολείου Μυτιλήνης, Ταξιαρχούλας Κουκούλη. Γονείς και εκπαιδευτικοί κάλεσαν την επιστημονική μας οικογένεια να τους συμβουλέψει και να κάνει μια ανοιχτή συζήτηση σχετικά με τα αυξημένα επίπεδα επιθετικότητας που παρατηρούν τον τελευταίο καιρό τόσο στα παιδιά όσο και στους μαθητές τους.

To i-paidi.gr «πέταξε» στην Μυτιλήνη με τις τρεις ομιλίες που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις στους συμμετέχοντες. Αρχικά, η πρόεδρος Μαριάννα Λαγουμίδη, ξεκίνησε δίνοντας το παράδειγμα δύο οικογενειών που «ενσαρκώνουν» τον «πόλεμο» και την «ειρήνη» στο πλαίσιο των μελών τους αντίστοιχα. «Επικίνδυνη είναι η ταχύτητα με την οποία είναι ικανή να κυριαρχήσει η επιθετικότητα στις ψυχές των μικρών παιδιών. Έδωσε στη συνέχεια, μικρά παραδείγματα που το κάνουν κατανοητό.» Η έλλειψη αγάπης, διαλόγου, ασφάλειας, η διόγκωση των προβλημάτων των γονέων, η λανθασμένη διατροφή και η αδιαφορία για τις ανάγκες των παιδιών, αποξενώνουν την οικογένεια ενώ η παρουσία αυτών δημιουργεί «ειρηνικές», αγαπημένες οικογένειες.

Η εθελόντρια Ελευθερία Δημητροπούλου παρουσίασε στην συνέχεια, βασικούς κανόνες που δημιουργούν τις βάσεις για μια καλή σχέση ανάμεσα στο παιδί και τους γονείς και εκπαιδευτικούς του. Μιλώντας για την αποδοχή και την εμπιστοσύνη, έκανε φανερό στους συμμετέχοντες ότι πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά να παίρνουν πρωτοβουλίες και να δημιουργούν ένα κλίμα ασφάλειας ώστε αυτά να μπορούν να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια, τόνισε την εξατομίκευση και τον σεβασμό, την ανάγκη δηλαδή, να αντιμετωπίζεται κάθε παιδί μεμονωμένα καθώς το καθένα είναι διαφορετικό με τις δικές του ικανότητες και αδυναμίες. Τέλος, ολοκλήρωσε επισημαίνοντας την θέσπιση απαράβατων ορίων στην συμπεριφορά των παιδιών και κανόνων που θα ισχύουν και για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, και την επιτακτική σημασία της επιβράβευσης ακόμα και στα λάθη των παιδιών.

 

Το τελευταίο λιθαράκι σε αυτή την εξαιρετική ημερίδα έβαλε το ιδρυτικό μέλος Φρόσω Μπούτου που μίλησε για τους παράγοντες που επιδρούν στην λειτουργικότητα του νευρικού συστήματος. Όπως είπε, όταν το νευρικό σύστημα λειτουργεί ορθά, ο οργανισμός μπορεί να επικοινωνεί αποτελεσματικά με το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον. Συνέπεια όλων αυτών αποτελεί η λειτουργική ανάπτυξη, η επιβίωση και η αναπαραγωγή του οργανισμού που συμβάλλουν στην καλύτερη ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Η δομή και η λειτουργικότητα του νευρικού συστήματος όπως επισήμανε, εξαρτώνται από την αλληλεπίδραση του γενετικού υποβάθρου του ανθρώπου με το περιβάλλον του, από την εμβρυική ήδη περίοδο της ζωής του. Το περιβάλλον περιλαμβάνει συνήθειες από τις συμπεριφορές της μητέρας από την κύηση έως και την κατανάλωση των κατάλληλων θρεπτικών συστατικών. Ολοκληρώνοντας, τόνισε ότι αφού το γενετικό υλικό των ατόμων δεν επιδέχεται παρεμβάσεις, ο έλεγχος του περιβάλλοντος είναι εκείνος που δίνει την ευκαιρία της καλύτερης αξιοποίησης των δυνατοτήτων που παρέχει το γενετικό υλικό.

 

Αλλά για να πάρουμε μια γεύση από όλα αυτά, ας μεταφερθούμε στον πόλεμο και την ειρήνη του σπιτιού διαβάζοντας την έναρξη της εισήγηση της Μαριάννας Λαγουμίδη:

«Ο Δημήτρης και η Ιωάννα, 34 ετών, γέννησαν το Γιώργο πριν 8 χρόνια. Στόχος τους είναι η πρωτιά στο σχολείο και η οικονομία για τα γεράματά τους! Μετά τη δουλειά, πηγαίνουν αμέσως σπίτι. Τις μέρες που δεν πηγαίνουν στη δουλειά, μένουν στο σπίτι. Φοβούνται τις παρέες, το κουτσομπολιό και τον Covid-19. Τιμωρούν το γιο τους να διαβάζει στο δωμάτιό του κλεισμένος όλο το Σαββατοκύριακο, ακόμα και αν παίρνει «καλούς» βαθμούς στο σχολείο. Για να ξεσπάσει, κλωτσάει παιδιά στο σχολείο. Κανένας διάλογος. Γιατί συμπεριφέρεται έτσι?

Ο Νίκος κι η Κατερίνα, 39 και 36 χρονών, γέννησαν τον Κωστή και τη Μαριώ. Στόχος τους είναι οι λίγοι καβγάδες στην οικογένεια «αφού δίνουμε αγάπη» και έπειτα η πρόοδος στη μόρφωση των παιδιών. Ο μπαμπάς Νίκος συζητάει με τον Κωστή για τα φροντιστήρια που χρειάζεται και μπορούν να τα υποστηρίξουν οικονομικά, για τα αθλήματα που έχει χρόνο να συμμετέχει, και για την κιθάρα που έσπασε πριν 2 μέρες. Η μαμά Κατερίνα, θυμωμένη με τους πελάτες που δεν δέχονται να φορέσουν μάσκα, ακούει τη γνώμη της Μαριώς περπατώντας στο πάρκο.»

Μέσα από τα παραδείγματα δύο εντελώς διαφορετικών οικογενειών, συνειδητοποιούμε πως εύκολα κυριαρχεί ο πόλεμος στις σχέσεις μιας οικογένειας και ποια είναι τα θεμέλια για μια οικογένεια ειρηνική, αγαπημένη, «συνδεδεμένη». Και το ερώτημα προκύπτει πολύ εύκολα …

Πώς ένα παιδί βιώνει τον «πόλεμο» τα πλαίσια της οικογένειας;

Είναι λογικό πως όταν ένα παιδί ζει πολλά χρόνια σε συνθήκες «εμπόλεμης ζώνης», είναι ένα παιδί που θα σχηματίσει μια προσωπικότητα με αρκετές ανασφάλειες. Όταν ένα παιδί δεν βιώνει συστηματικά το χάδι, την αγκαλιά, την αγάπη, την συγχώρεση και την ασφάλεια, δεν μαθαίνει ότι είναι ένα παιδί που αξίζει. Δεν μαθαίνει πώς να αγαπάει τον εαυτό του, πως τα λάθη οδηγούν στη μάθηση και όχι στην τιμωρία. Ως αποτέλεσμα, από μικρή ηλικία για να αντιμετωπίσει την εσωτερική σύγκρουση, εξωτερικεύει όλα αυτά τα συναισθήματα στον περίγυρό του. Γίνεται επιθετικό στους συμμαθητές τους, κλωτσάει, χτυπάει, βρίζει. «Μεταθέτει» τον πόλεμο, τον πόνο και την έχθρα στα υποκείμενα γύρω του για να μπορέσει να ανταπεξέλθει.

Πώς μπορούμε να φέρουμε στη ζωή αυτού του παιδιού «ειρήνη»;

Τα παιδικά τραύματα έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν εν μέρει με τις τεχνικές, για παράδειγμα, της γνωστικής- συμπεριφορικής προσέγγισης. Ο πάροχος βοήθειας που διαδραματίζει το ρόλο του «ειρηνευτή» προσπαθεί με διάφορους τρόπους να επεξεργαστεί τα τραυματικά βιώματα των παιδιών και να επιφέρει ηρεμία στις ψυχές τους.

Θα καταφέρει ποτέ να γαληνέψει;

Δεν αρκεί μόνο η παρέμβαση. Γονείς και πάροχος βοήθειας οφείλουν όλοι μαζί να δημιουργούν ένα πλαίσιο που θα έχει ως προτεραιότητα τα παιδιά. Η οικογένεια οφείλει να μεταβάλλει το επιβαρυντικό και επιθετικό πλαίσιο στο οποίο συνήθιζε να τα ανατρέφει. Η αγάπη, η συζήτηση, η ασφάλεια οφείλουν να αποτελούν τα θεμέλια ενός «καινούργιου σπιτιού». Ταυτόχρονα, η επιβράβευση, η αποδοχή και η εμπιστοσύνη πρέπει να αντικαταστήσουν τον θυμό και τις σκληρές τιμωρίες. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, όλη η οικογένεια ενωμένη μπορεί να διορθώσει τα λάθη της και να βοηθήσει τα παιδιά της να γίνουν ευτυχισμένα, διαμορφώνοντας υγιείς προσωπικότητες.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πρωταρχικές εμπειρίες των παιδιών είναι καθοριστικές για την μετέπειτα πορεία και ευτυχία τους. Οι μικροί μας ήρωες, όντας τραυματισμένοι χρειάζονται μια βαθιά επουλωτική και ζεστή «αγκαλιά». Μια αγκαλιά που θα είναι ικανή να κρατήσει όλο τον πόνο και τις πληγές των μικροσκοπικών ψυχών και θα τις βοηθήσει να εξελιχθούν. Να ανθίσουν στα πιο όμορφα λουλούδια. Αυτός είναι και ο σκοπός του i-paidi.gr. Να βοηθάει να ευτυχεί κάθε παιδί που είναι δυστυχισμένο. Κάθε παιδί που στερείται το χαμόγελό του. Κάθε παιδί που δυσκολεύεται, νιώθει μειονεκτικά, στενοχωριέται. Η επιστημονική οικογένεια μας είναι πάντα στο πλευρό.

 

 

Ελευθερία Δημητροπούλου

Μαριάννα Λαγουμίδη